Επειδή τις τελευταίες μέρες πολλά και διάφορα ακούμε και βλέπουμε για τα γεγονότα που ακολούθησαν τη δολοφονία του παιδιού, καταθέτουμε μερικές σκέψεις και πληροφορίες για μερικά από αυτά.
για την «τυφλή» βία
Πρώτα απ’ όλα κάτι γενικό για τη βία: τις τελευταίες μέρες ολόκληρη η συζήτηση περιστρέφεται γύρω από τη βία που ασκούν κοινωνικά κομμάτια ή κάπου κάπου και γύρω από τη βία που ασκεί η αστυνομία, λες και είναι οι μόνες που υπάρχουν. Όμως δεν υπάρχουν μόνο αυτές. Υπάρχει και η βία της «κοινωνικής γαλήνης»: η καθημερινή, αόρατη, διάχυτη βία ενός συστήματος που δεν αφήνει τους ανθρώπους να ζήσουν. Αόρατη βία, γιατί την έχουμε συνηθίσει τόσο πολύ, ώστε φτάνουμε να τη θεωρούμε δεδομένη και φυσική.
Όσον αφορά τώρα τη βία που ασκείται τις τελευταίες μέρες από τους εξεγερμένους, σε συντριπτικά μεγάλο μέρος της δεν είναι τυφλή αλλά στοχευμένη.
Στόχοι είναι κρατικά κτήρια (αστυνομικά τμήματα, υπουργεία, δημαρχεία κλπ) και το μεγάλο κεφάλαιο, εθνικό και πολυεθνικό, (τράπεζες, εταιρείες κινητής τηλεφωνίας, αλυσίδες σούπερ μάρκετ, ρουχισμού, καλλυντικών, ηλεκτρικών ειδών, βιβλιοπωλεία-αλυσίδες, αλυσίδες φαγητού κλπ). [σχόλιο: Το ότι θεωρούμε στοχευμένες τις επιθέσεις στο μεγάλο κεφάλαιο και μη στοχευμένες τις επιθέσεις στο μικρομεσαίο, δε συμβαίνει γιατί είμαστε υπέρμαχοι ενός καπιταλισμού μικρομεσαίων επιχειρήσεων. Είμαστε ενάντια σε κάθε καπιταλιστική σχέση. Θεωρούμε στοχευμένες τις επιθέσεις αυτές γιατί το μεγάλο κεφάλαιο είναι από τους κύριους συνδιαχειριστές της εξουσίας.] Επίσης στόχοι είναι κάποια καταστήματα εκκλησιαστικών ειδών τα οποία ανήκουν στην εκκλησία.
Υπάρχουν βέβαια και επιθέσεις που κατά τη γνώμη μας είναι μη στοχευμένες. Τέτοιες είναι οι επιθέσεις σε κάποιες μικρομεσαίες επιχειρήσεις (μεταξύ των οποίων και κάποια μικρομεσαία μαγαζιά εκκλησιαστικών ειδών), οι λεηλασίες στα πανεπιστήμια, οι καταστροφές στάσεων, καρτοτηλεφώνων, φαναριών κλπ. Γενικά όμως αυτές οι επιθέσεις είναι λίγες. Στη Θεσσαλονίκη για παράδειγμα, όπου μπορούμε να μιλήσουμε με βεβαιότητα λόγω άμεσης πληροφόρησης, είναι ζήτημα αν υπάρχουν 10 μικρομεσαίες επιχειρήσεις που έχουν δεχθεί επίθεση οποιουδήποτε είδους (π.χ. σπάσιμο της τζαμαρίας), πόσο μάλλον επίθεση – ισοπέδωση.
Οι μη στοχευμένες επιθέσεις είναι για μας «παράπλευρες απώλειες» της εξέγερσης που δυστυχώς υπάρχουν λόγω της κοινωνικής αδικίας, της συσσωρευμένης οργής και πλήθους άλλων παραγόντων που θα πρέπει να γίνουν αντικείμενο συζήτησης και ανάλυσης. Δε θα θέλαμε να συμβαίνουν. Ωστόσο κατανοούμε αυτούς που κάνουν αυτές τις μη στοχευμένες επιθέσεις, όπως και εκείνους που πιστεύουν πως αυτές οι επιθέσεις δεν πρέπει να γίνονται.
Ωστόσο, θέλουμε να τονίσουμε το γεγονός ότι οι μη στοχευμένες επιθέσεις είναι λίγες. Αυτό που γίνεται είναι ότι τα ΜΜΕ επικεντρώνουν σ’ αυτές θέλοντας να διαστρεβλώσουν την πραγματικότητα και να υπονομεύσουν την εξέγερση.
για τα αστικά ΜΜΕ (κυρίως της τηλεόρασης)
σημ.: παρακάτω όταν θα αναφερόμαστε σε ΜΜΕ, θα εννοούμε τα αστικά ΜΜΕ
σε πρώτη φάση, για να δείξουμε τι συμβαίνει με τα ΜΜΕ αρκεί το εξής:
έλεγε ας πούμε τις τελευταίες μέρες στην τηλεόραση «σπάστηκαν 10 τράπεζες, 4 εστιατόρια και 15 μαγαζιά».
Μετάφραση:
Τα «εστιατόρια» ήταν τα Starbucks, τα Goody’s, τα McDonalds και επιχειρήσεις παρόμοιου μεγέθους.
Τα «μαγαζιά» ήταν μαγαζιά εταιριών κινητής τηλεφωνίας, μεγάλων επιχειρήσεων ένδυσης και καλλυντικών (π.χ. Sprider, Hondos Center, Notos Galleries, Zara κλπ), εταιριών ηλεκτρονικών ειδών (π.χ. Ράδιο Κορασίδη), αλυσίδων σούπερ μάρκετ κλπ
Βλέπουμε πώς μεγάλες εταιρίες παρουσιάστηκαν από τα ΜΜΕ ως μικρομεσαίες επιχειρήσεις της γειτονιάς.
Για μια κάπως μεγαλύτερη εμβάθυνση παραθέτουμε τα παρακάτω κείμενα. Το πρώτο περιέχει κάποια σημαντικά σημεία από ένα κείμενο που δημοσιεύτηκε παλιότερα στο (http://athens.indymedia.org) και αφορά πάγιες συμπεριφορές των ΜΜΕ . Το δεύτερο είναι κάποιες δικές μας σκέψεις για την περίεργη στάση των ΜΜΕ τις τελευταίες ημέρες.
1. Η προπαγάνδα της τηλεόρασης είναι απόλυτα ελκυστική και εγκεφαλοπλυντηριακή, επειδή έχει την ικανότητα να παραποιεί και να απλοποιεί την πραγματικότητα σε τέτοιο σημείο, ώστε στο τέλος ο φυλακισμένος τηλεθεατής να έχει απομείνει με ένα δίλημμα τύπου “χάλια ή χειρότερα”, “επεισόδια ή ηρεμία”, στο όποιο ο καθένας μπορεί εύκολα να βρει τη σωστή απάντηση. Το τελικό μήνυμα είναι εξαιρετικά εύληπτο και σε συσκευασία δώρου, την οποία μπορεί άνετα να ξετυλίξει ο καθένας και να πέσει μετά ξανά στο μακάριο ύπνο του με ήσυχη συνείδηση, σίγουρος ότι έχει αποδοθεί δικαιοσύνη και ότι δεν υπάρχει τίποτα σάπιο στο βασίλειο της Δανιμαρκίας.
Φυσικά η πραγματικότητα είναι εξαιρετικά πιο πολύπλοκη και πάντως καθόλου σχετική με την επίπλαστη πραγματικότητα της τηλεόρασης. Η επίπλαστη αυτή πραγματικότητα δημιουργείται με μια σειρά από τεχνικές όπως η επιλεκτική προβολή της πραγματικότητας και η απόκρυψη όσων στοιχείων δε ακολουθούν την άποψη που προωθείται κάθε φορά, η εσκεμμένη παραπληροφόρηση και η παράθεση σωρείας αναληθειών και ανακριβειών, στις οποίες φυσικά δε μπορεί vα φέρει αντίθετη άποψη κανείς, η λογοκρισία όποιου τολμήσει να διατυπώσει στον αέρα κάτι που έχει αποχρώσεις διαφωνίας από την προωθούμενη «αλήθεια» κλπ
2. Η στάση που έχουν τηρήσει τα ΜΜΕ (μιλάμε κυρίως για την τηλεόραση) τις τελευταίες ημέρες εμφανίζει διαφοροποιήσεις από τη στάση που τηρούν συνήθως σε περιόδους κοινωνικού αναβρασμού. Πιο συγκεκριμένα, ενώ αυτό που παρατηρείται συνήθως είναι μια σχεδόν ακατάπαυστη λασπολογία εναντίον των αγωνιζομένων, τις τελευταίες μέρες βλέπουμε να ακούγονται περισσότερο απ’ ότι συνήθως απόψεις υπέρ των εξεγερμένων, να δίνεται χρόνος σε ομιλητές που τους υποστηρίζουν κλπ. Επίσης βλέπουμε διαφοροποιήσεις στη στάση από κανάλι σε κανάλι. Νομίζουμε ότι αυτά χρειάζεται να αναλυθούν.
Εισαγωγικά, να πούμε πως δεν πιστεύουμε πως τα ΜΜΕ στράφηκαν ξαφνικά με το μέρος της κοινωνίας και των αγώνων. Κατά συνέπεια, θεωρούμε πως πίσω από τη στάση τους υπάρχει δόλος. Το δόλο αυτό θα προσπαθήσουμε να σκιαγραφήσουμε παρακάτω.
Σχετικά με τη διαφορετική από τη συνήθη στάση απέναντι στον κοινωνικό αναβρασμό η οποία παρατηρείται λιγότερο ή περισσότερο σε όλα τα ΜΜΕ: αυτό που παρατηρούμε στην τηλεόραση τις τελευταίες μέρες είναι, όπως είπαμε και παραπάνω, ότι ακούγονται αρκετά περισσότερες φωνές υπέρ των εξεγερμένων απ’ ότι συνήθως και για αρκετά μεγαλύτερο χρόνο. Αυτό συμβαίνει κατά τη γνώμη μας για τους εξής λόγους:
- Το γεγονός της δολοφονίας είναι τέτοιο που είναι πολύ δύσκολο να πουν ότι είναι λάθος κάποιος να εξοργίζεται ή ότι οι αγωνιζόμενοι είναι αλήτες, ενοχλητικοί, ταραξίες και άλλα που λένε συνήθως.
- Η έκταση των γεγονότων που συμβαίνουν είναι τέτοια, ώστε δεν είναι δυνατόν να συγκαλυφθούν και δεν μπορεί να μην επιτραπεί σε ανθρώπους να αποπειραθούν να αναλύσουν τι συμβαίνει.
- Ένας από τους λόγους που συμβαίνει αυτή η εξέγερση είναι ότι οι άνθρωποι αισθάνονται ότι δεν υπάρχει πουθενά δικαιοσύνη, ότι είναι αποκλεισμένοι από παντού, ότι δεν έχουν φωνή πουθενά. Αυτό που προέχει για τους κυρίαρχους αυτή τη στιγμή είναι η επιστροφή στην ομαλότητα. Ένας από τους τρόπους να εκτονωθεί η κατάσταση χωρίς μεγάλο κόστος, είναι να δώσουν στους εξεγερμένους την εντύπωση ότι έχουν φωνή, δεν είναι αποκλεισμένοι, ότι υπάρχει τελικά δίκαιη αντιμετώπιση. Αυτό μπορούν εύκολα να το πετύχουν με μια σχετική αύξηση προσωρινά του χρόνου που αφιερώνεται σε τοποθετήσεις ευνοϊκές προς τους εξεγερμένους. Μάλιστα αυτό δεν έχει ιδιαίτερο κόστος μιας και αυτά που λέγονται τώρα μπορούν εύκολα σχετικά να σβηστούν με μεθοδική πλύση εγκεφάλου αργότερα.
- Μια παλιά τακτική: τα ΜΜΕ φιλοξενούν αντίθετες απόψεις θέλοντας να δώσουν την εντύπωση της αντικειμενικής ενημέρωσης. Έτσι στοχεύουν να κερδίσουν την εμπιστοσύνη του κοινού, να νομιμοποιηθούν στις συνειδήσεις ώστε να γίνουν ευκολότερα αποδεκτές οι απόψεις εκείνες που εξυπηρετούν τα συμφέροντά τους.
- Μια άλλη –επιχειρηματική- τακτική: φιλοξενούνται λίγο πολύ απόψεις για κάθε γούστο. Έτσι όλοι μπορούν να βρουν κάτι που τους εκφράζει και έτσι αυξάνεται η τηλεθέαση.
Να πούμε όμως και κάτι σημαντικό σχετικά με αυτή την περίεργη στάση των ΜΜΕ τις τελευταίες μέρες. Αν και οι τοποθετήσεις υπέρ των εξεγερμένων έχουν πληθύνει, η συνισταμένη των τοποθετήσεων παραμένει εναντίον τους. Αυτό για να μη νομίζει κανείς ότι τα ΜΜΕ άλλαξαν ξαφνικά μυαλά.
Σχετικά με τις διαφορετικές στάσεις απέναντι στον κοινωνικό αναβρασμό που παρατηρούνται σε διαφορετικά ΜΜΕ: η συνισταμένη στάση του κάθε καναλιού είναι κατά της εξέγερσης. Ωστόσο παρατηρείται ότι ορισμένα κανάλια είναι λιγότερο κατά της εξέγερσης από άλλα. Αυτό κατά τη γνώμη μας οφείλεται σε συγκρουόμενα συμφέροντα τα οποία υπάρχουν μεταξύ κομματιών των από πάνω. Τα ΜΜΕ εκείνα που συντάσσονται με τη Ν.Δ. είναι πιο επιθετικά προς την εξέγερση. Από την άλλη εκείνα τα οποία συντάσσονται με το ΠΑΣΟΚ είναι επιθετικά μεν, αλλά λιγότερο επιθετικά από τα άλλα.
Η λιγότερο επιθετική στάση των ΜΜΕ που συντάσσονται με το ΠΑΣΟΚ οφείλεται κατά τη γνώμη μας σε δυο λόγους:
- Ο προφανής, ότι με την εξέγερση η Ν.Δ. εμφανίζεται αδύναμη και ανίκανη να κυβερνήσει· πράγμα που ωφελεί το ΠΑΣΟΚ το οποίο υποτίθεται ότι θα είναι καλύτερο.
- Προωθώντας το ΠΑΣΟΚ, επιδιώκουν ενδεχομένως να στρέψουν την οργή των ανθρώπων σε λύσεις που και θα είναι συμφέρουσες γι’ αυτούς και, κυρίως, καθόλου απειλητικές για το σύστημα, μιας και το ΠΑΣΟΚ είναι μια συστημική λύση. Πρόκειται για μια πάγια τακτική: τα ΜΜΕ, όντας μεταξύ άλλων μηχανισμός χειραγώγησης, επιδιώκουν να στρέψουν τις συγκρούσεις και την κοινωνική οργή προς κατευθύνσεις μη απειλητικές για το σύστημα (π.χ. μικροκομματικές αντιπαραθέσεις).
Κλείνοντας αυτή την αναφορά στα ΜΜΕ, να πούμε ότι κατά τη γνώμη μας τα διάφορα ΜΜΕ στοχεύουν πάντα στην εξυπηρέτηση των συμφερόντων που το καθένα έχει. Τα συμφέροντα αυτά είναι συνήθως συγκλίνοντα μεταξύ των διαφορετικών ΜΜΕ αλλά και μεταξύ των ΜΜΕ και των διαφόρων κυβερνήσεων. Ωστόσο ακόμα και όταν εμφανίζονται αποκλίσεις, πιστεύουμε πως σε κάθε περίπτωση τα συμφέροντα των ΜΜΕ είναι πάντα αντίθετα στους κοινωνικούς αγώνες και γι’ αυτό δεν έχουμε καμιά εμπιστοσύνη προς αυτά.
για τους κουκουλοφόρους
Κατ’ αρχάς, από πολύ μεγάλο κομμάτι των ανθρώπων η κουκούλα και ό,τι άλλο φοριέται για να καλύψει το πρόσωπο ή και το κεφάλι, φοριέται για μερικούς πολύ πρακτικούς λόγους:
- Υπάρχουν παντού φωτογραφικές μηχανές, κάμερες και ρουφιάνοι. Δεν υπάρχει κανένας λόγος οι άνθρωποι να εκτίθενται σε ποινικές διώξεις. Και να πούμε ότι για να ασκηθεί δίωξη σε βάρος κάποιου δεν είναι απαραίτητο αυτός να έχει κάνει κάτι παράνομο· αρκεί η συμμετοχή του σε πλήθος που κάνει παράνομες ενέργειες.
- Επίσης, η κάλυψη του προσώπου (με μαντήλια, κασκόλ κλπ) προστατεύει από τα δακρυγόνα.
Από ‘κει και πέρα, υπάρχει μια ολόκληρη παραφιλολογία γύρω από τους κουκουλοφόρους η οποία πρέπει κάποια στιγμή να σταματήσει. Είναι λέει προβοκάτορες οι οποίοι υποκινούνται από την αστυνομία και άλλα παρόμοια.
Υπάρχουν δυο θεωρίες επ’ αυτού, εξ ίσου αναληθείς και επικίνδυνες:
- Η μία λέει ότι όλοι οι κουκουλοφόροι υποκινούνται από την ασφάλεια και είναι προβοκάτορες. Αυτό είναι προφανώς λάθος. Δεν μπορεί όλοι οι κουκουλοφόροι να υποκινούνται από την αστυνομία όταν μεταξύ τους υπάρχουν μαθητές, φοιτητές, μετανάστες, εργαζόμενοι κλπ. Οι κουκουλοφόροι, πλην ελαχίστων εξαιρέσεων είναι καθημερινοί άνθρωποι με διάφορες καταβολές οι οποίοι επιλέγουν να φορούν κουκούλα για λόγους σαν αυτούς που αναφέραμε πιο πάνω ή για άλλους δικούς τους λόγους.
- Η δεύτερη λέει ότι οι πυρήνες των κουκουλοφόρων, οι οποίοι υποτίθεται κινούν τα νήματα, είναι προβοκάτορες υποκινούμενοι από την αστυνομία. Η θεωρία αυτή είναι εσφαλμένη, κατά βάση για ένα λόγο που δε φαίνεται εκ πρώτης όψεως: Μιλώντας για πυρήνες, έχει στο μυαλό της ομάδες του αναρχικού – αντιεξουσιαστικού χώρου. Έτσι μιλώντας για πυρήνες υποκινούμενους από την αστυνομία, εμμέσως λέει ότι οι ομάδες του αναρχικού – αντιεξουσιαστικού χώρου είναι υποκινούμενες από την αστυνομία.
Προφανώς αυτό είναι μπούρδα. Και είναι μπούρδα για δυο λόγους: Πρώτον, είναι ανόητο να πιστεύει κανείς ότι ένας ολόκληρος πολιτικός χώρος μπορεί να κατευθύνεται ή να υποκινείται από την αστυνομία. Δεύτερον, ακόμη και αν δεχτούμε ότι είναι δυνατόν ένας πολιτικός χώρος να υποκινείται και να κατευθύνεται από την αστυνομία, ο αναρχικός – αντιεξουσιαστικός χώρος είναι ο μόνος ίσως όπου είναι αδύνατον να υπάρξει υποκινούμενη ή κατευθυνόμενη δράση. Κι αυτό γιατί ο αναρχικός – αντιεξουσιαστικός χώρος έχει ως ένα από τα βασικά του ιδεολογικά θεμέλια το ότι κανείς δεν εξουσιάζει κανέναν. Κατά συνέπεια δεν μπορεί να υπάρχει κάποιος που κατευθύνει και κάποιος που κατευθύνεται. Όλα αποφασίζονται από κοινού και ισότιμα. Έτσι, ακόμη και αν η αστυνομία αποπειράται να υποκινήσει, αυτό είναι αδύνατον εάν οι άνθρωποι που συμμετέχουν στις διαδικασίες δεν επιλέξουν να προβούν σε κάποια ενέργεια.
Τέλος, να σημειώσουμε ότι ο διαχωρισμός των κουκουλοφόρων σε πυρήνα και περιφέρεια είναι εν πολλοίς θεωρία και όχι πραγματικότητα.
Αυτό που κατά τη γνώμη μας ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα είναι ότι μεταξύ των κουκουλοφόρων παρεισφρύουν και κάποιοι άνθρωποι της αστυνομίας. Αυτοί συμμετέχουν στα εκάστοτε γεγονότα με στόχους:
- να επισημάνουν ανθρώπους και να πάρουν πληροφορίες,
- να κάνουν συλλήψεις όταν τους δοθεί η ευκαιρία (όπως συνέβη στα γεγονότα των τελευταίων ημερών),
- να επιχειρήσουν (άλλες φορές με επιτυχία, άλλες όχι) να παρασύρουν το πλήθος προς προβοκατόρικες ενέργειες ή να προβούν οι ίδιοι σε προβοκατόρικες ενέργειες
Όμως είναι άλλο να λέμε ότι οι κουκουλοφόροι υποκινούνται από την αστυνομία και είναι προβοκάτορες και άλλο, πολύ διαφορετικό, ότι ανάμεσα στους κουκουλοφόρους υπάρχουν και μερικοί ασφαλίτες.
Επίσης είναι άστοχο να θεωρούμε τους κουκουλοφόρους μια ενιαία ομάδα. Δεν υπάρχει κάποια ομάδα που συνεκτικό της στοιχείο είναι ότι τα μέλη της φορούν κουκούλα. Υπάρχουν ομάδες με άλλα συνεκτικά στοιχεία που κάποια μέλη τους επιλέγουν να φορούν κουκούλα. Αυτό πρακτικά μεταφράζεται ως εξής: στις πορείες υπάρχουν κουκουλοφόροι στα block και όχι block των κουκουλοφόρων.
Όπως ξαναείπαμε, οι κουκουλοφόροι είναι γενικά καθημερινοί άνθρωποι πολλών διαφορετικών προελεύσεων, οι οποίοι επιλέγουν να φορούν κουκούλα για λόγους σαν αυτούς που αναφέραμε πιο πάνω ή για άλλους δικούς τους λόγους. Ανάμεσά τους βέβαια μπορεί να βρεθούν και μερικοί άνθρωποι της αστυνομίας, αλλά -το ξαναλέμε- αυτό δε σημαίνει ότι οι κουκουλοφόροι καθοδηγούνται από αυτούς.
για το πλιάτσικο
Υπάρχουν γύρω μας εκατομμύρια άνθρωποι στους οποίους ο καπιταλισμός τάζει υλική ευημερία και καθημερινά τους την αρνείται. Στο πλιάτσικο βλέπουμε να εκφράζεται η επιθυμία αυτών των αποκλεισμένων ανθρώπων, να συμμετάσχουν στην υλική ευημερία, να ενταχθούν σε μια κοινωνία που καθημερινά τους αποκλείει και τους περιθωριοποιεί.
Αν και πιστεύουμε ότι το αίσθημα πληρότητας στη ζωή δεν έχει να κάνει με την υλική υπεραφθονία, τον ατομικισμό και τον καταναλωτισμό, κατανοούμε όσους κάνουν πλιάτσικο γιατί οι ενέργειές τους είναι απόρροια κοινωνικών συνθηκών. Αυτοί που λεηλατούν σήμερα, είναι αυτοί που λεηλατούνται όλες τις υπόλοιπες μέρες.
ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ ΣΤΟΥΣ ΣΥΛΛΗΦΘΕΝΤΕΣ
ΛΕΥΤΕΡΙΑ ΣΤΟΥΣ ΠΡΟΦΥΛΑΚΙΣΜΕΝΟΥΣ
ΕΝΟΧΟ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΤΗΣ ΑΔΙΚΙΑΣ
20/12/2008
μερικοί φοιτητές και φοιτήτριες
πέντε, έξι, ίσως εφτά…